Nối tiếp seri này, Share Ngay gửi đến bạn đọc bản dịch cuối cùng, kết thúc hành trình khám phá “Công nghệ sẽ thay đổi thế giới như thế nào vào năm 2050?”. Hi vọng qua seri này, Share Ngay để lại cho bạn đọc nhiều cảm xúc cũng như kiến thức. Qua đó giúp các bạn có cái nhìn đa chiều hơn về thế giới quan và cách mà con người sẽ nỗ lực để sống, làm việc ở tương lai.
Link 2 phần trước:
1. Công nghệ sẽ thay đổi thế giới như thế nào vào năm 2050? (Phần 1)
2. Công nghệ sẽ thay đổi thế giới như thế nào vào năm 2050? (Phần 2)
Bản dịch được thực hiện bởi HippoXD – 1 cô bạn trẻ năng động và đầy nhiệt huyết. Nếu có nhà xuất bản nào đọc được bài viết này, cảm thấy phong cách dịch mới mẻ có thể liên hệ với mình hoặc HippoXD qua Facebook bên dưới bài viết. Vì HippoXD đam mê dịch thuật và nghiên cứu sách nên mong muốn dịch thật nhiều tựa sách hay cho nước nhà.
Hacking Human
Vì vậy, lời khuyên tốt nhất mà tôi có thể đưa ra cho một đứa trẻ 15 tuổi bị mắc kẹt trong một ngôi trường đã lỗi thời ở đâu đó ở Mexico, Ấn Độ, hay Alabama là: đừng dựa vào người lớn quá nhiều. Hầu hết họ đều có ý tốt, nhưng họ không hiểu thế giới. Trong quá khứ, khá an toàn khi noi theo người lớn tuổi, bởi vì họ khá hiểu mọi thứ xung quanh và thế giới thay đổi chậm. Nhưng thế kỷ 21 sẽ khác đi. Bởi vì tốc độ thay đổi ngày càng tăng, bạn không bao giờ có thể chắc chắn liệu những gì người lớn đang nói với bạn là hiểu biết vượt thời gian hay là thành kiến lỗi thời.
Vậy rồi, ta có thể dựa vào gì đây? Có lẽ là công nghệ chăng? Đó là một canh bạc thậm chí còn nguy hiểm hơn. Công nghệ có thể giúp bạn rất nhiều, nhưng nếu công nghệ đạt được quá nhiều quyền lực trong cuộc sống của bạn, bạn có thể trở thành con tin của nó. Hàng ngàn năm trước, con người đã phát minh ra nông nghiệp, nhưng kĩ thuật này chỉ làm giàu một tầng lớp rất nhỏ trong khi biến phần đông nhân loại thành nô lệ. Hầu hết mọi người làm việc từ bình minh cho đến khi hoàng hôn, tuốt cỏ dại, gánh nước, và thu hoạch ngô dưới ánh nắng gay gắt. Chuyện này cũng có thể xảy ra với bạn.
Công nghệ không xấu. Nếu bạn biết những gì bạn muốn trong cuộc sống, công nghệ có thể giúp bạn có được nó. Nhưng nếu bạn không biết bạn muốn gì, sẽ rất dễ dàng để công nghệ giúp bạn định hướng mục tiêu của đời mình và chiếm quyền kiểm soát cuộc đời của bạn. Đặc biệt là khi công nghệ hiểu rõ hơn về con người, bạn có thể ngày càng thấy mình phục vụ nó, thay vì nó phục vụ bạn. Bạn đã thấy những thây ma đi lang thang trên đường phố với khuôn mặt của họ dán mắt vào điện thoại thông minh của họ? Bạn có nghĩ rằng họ kiểm soát công nghệ, hay công nghệ kiểm soát họ?
Bạn có nên dựa vào chính bản thân mình không? Điều đó thật tuyệt vời trong Sesame Street hoặc trong một bộ phim Disney cổ điển, nhưng trong cuộc sống thực, chuyện đó không tốt đẹp như vậy. Ngay cả Disney cũng đang nhận ra điều đó. Cũng giống như Riley Andersen (cô bé trong phim Inside Out), hầu hết mọi người không hiểu hết chính mình, và khi họ cố gắng “lắng nghe bản thân” họ dễ dàng trở thành con mồi trước những tác động bên ngoài. Giọng nói mà chúng ta nghe thấy bên trong đầu chúng ta không bao giờ đáng tin cậy bởi vì nó luôn phản ánh: những tuyên truyền của nhà nước, tẩy não ý thức hệ, và quảng cáo thương mại, chưa kể đến những hormone sinh học.
Khi công nghệ sinh học và trí tuệ nhân tạo được cải thiện, con người sẽ trở nên dễ dàng bị thao túng về cảm xúc và ham muốn, và nó sẽ trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết để lắng nghe trái tim mình. Khi Coca-Cola, Amazon, Baidu, hay chính phủ biết cách kéo dây trái tim bạn và nhấn nút của bộ não, bạn có còn khả năng phân biệt giữa bản thân mình và những chuyên gia marketing của họ không?
Trước một nhiệm vụ khó khăn như vậy, để chiến thắng, bạn cần phải tìm hiểu hệ điều hành của bản thân mình tốt hơn – để biết mình là ai và muốn gì trong đời. Đây, tất nhiên, lời khuyên lâu đời nhất trong sách: biết bản thân mình. Trong hàng ngàn năm, các nhà triết học và tiên tri đã thúc giục mọi người hiểu chính họ. Nhưng trong thế kỷ 21, lời khuyên này lại càng cấp bách hơn, bởi vì không giống như trong thời đại của Lão Tử hay Socrates, hiện tại bạn đang ở trong một cuộc đua nghiêm trọng. Coca-Cola, Amazon, Baidu và chính phủ đều chạy đua để xâm nhập vào bạn. Không phải điện thoại thông minh của bạn, không phải máy tính của bạn, không phải tài khoản ngân hàng của bạn; họ đang ở trong một cuộc đua để hack bạn và hệ điều hành hữu cơ của bạn. Bạn có thể đã nghe nói rằng chúng ta đang sống trong thời đại máy tính bị hack, nhưng đó chưa phải là một nửa sự thật. Trong thực tế, chúng ta đang sống trong thời đại mà con người bị hack.
Các thuật toán đang theo dõi bạn ngay lúc này. Chúng đang xem bạn đi đâu, bạn mua gì, bạn gặp ai. Chẳng bao lâu chúng sẽ theo dõi tất cả các bước đi của bạn, tất cả hơi thở của bạn, tất cả nhịp tim của bạn. Chúng đang dựa vào Big Data và tự học để hiểu bạn tốt hơn và tốt hơn nữa. Và một khi các thuật toán này biết về bạn tốt hơn cả bạn, chúng có thể kiểm soát và điều khiển bạn, và bạn sẽ không thể làm được gì nhiều. Bạn sẽ sống trong ma trận, hay như trong The Truman Show. Cuối cùng, đó là một vấn đề thực nghiệm đơn giản: nếu các thuật toán thực sự hiểu được những xảy ra bên trong bạn tốt hơn bạn hiểu bản thân mình, thẩm quyền sẽ chuyển về phía chúng.
Tất nhiên, bạn có thể hoàn toàn vui vẻ nhượng lại tất cả cho các thuật toán và tin tưởng chúng quyết định mọi thứ cho bạn và cả phần còn lại của thế giới. Nếu vậy, chỉ cần thư giãn và tận hưởng chuyến đi. Bạn không cần phải làm gì với nó. Các thuật toán sẽ chăm sóc mọi thứ. Tuy nhiên, nếu bạn còn muốn giữ lại một phần nào quyền kiểm soát sự tồn tại cá nhân và tương lai của cuộc sống, bạn phải chạy nhanh hơn các thuật toán, nhanh hơn Amazon và chính phủ, và hiểu rõ bản thân mình trước họ. Để chạy nhanh, đừng mang theo nhiều hành lý. Để lại tất cả ảo tưởng của bạn đằng sau. Chúng rất nặng!!!
◊ ◊ ◊ ◊ ◊
Bài dịch là 1 trong 21 bài học của cuốn sách mới nhất từ Yuval Noah Harari: 21 LESSONS FOR THE 21ST CENTURY.
Chào các bạn. Các bạn đã tỉnh giấc chưa? Nếu đã tỉnh giấc, hãy mua ngay 1 quyển về đọc 20 lesson còn lại để tiếp tục chìm sâu vào những thực tại và tương lai trong quyển sách trên nhé.
Nguồn: What Kids Need to Learn to Succeed in 2050 bởi HippoXD
